موضوع آشنایی با DPS را با مثال قبل ادامه می دهیم :
در آن مثال فرض را بر این گذاشتیم که درآمد شما (چهارده میلیون و پانصد هزار تومان) منهای هزینه شما (نه میلیون و پانصد هزار تومان) می شود و سود حاصل می شود: ۵ میلیون تومان
این سود کسب و کار شماست و کافیست در ۱۲ ضرب کنید تا سود سالانه را پیدا کنید.
که می شود ۶۰ میلیون تومان.
حالا تابستان است و تصمیم می گیرید به یک سفر خوب همراه با خانواده بروید یا در بودجه بندی سالانه تان میخواهید بخشی از سود خود را به تفریح اختصاص دهید.
این می شود DPS که بخشی از EPS شماست.
یعنی شما موظفید حتما بخشی از این ۶۰ میلیون تومان را به عنوان DPS و تفریح کنار بگذارید.
حالا DPS در بورس چگونه است:
DPS مخفف کلمات dividend per share که به معنی سود نقدی است که بین سهام داران تقسیم می شود و از EPS بدست می آید. معمولا شرکت ها EPS را به چند بخش تقسیم می کنند که مهم ترین آنها سود انباشته و DPS است.
طبق قانون سازمان بورس شرکت های پذیرفته شده در بورس حداقل ۱۰ % از EPS سالیانه شرکت را باید به صورت سود انباشته و حداقل ۱۰ % آن را بصورت سود نقدی بین سهام داران تقسیم کنند و اینکه ما بقی EPS را تقسیم کند، نگه دارد،افزایش سرمایه دهد و یا…. توسط خود سهام داران در مجمع عمومی شرکت ها تعیین می شود و بستگی به سیایت های شرکت و سهام داران دارد.
تفاوت EPS و DPS
پس طبق تعاریف ارایه شده در بالا EPS سود ساخته شده برای هر سهم و DPS سود نقدی تقسیم شده برای هر سهم است. برای مثال شرکت ذوب آهن اصفهان پیش بینی می کند برای سال ۹۷ سودی معادل ۱۰ میلیارد تومان بسازد به این پیش بینی EPS پیش بینی گفته می شود. حالا بعد از اتمام سال مالی ذوب آهن اعلام میکند که ۹ میلیارد تومان سود ساخته است در نتیجه این سود می شود سود تحقق یافته . حالا شرکت ذوب آهن از این ۹ میلیارد تصمیم میگیرد ۴ میلیارد را بین سهام داران خود تقسیم کند که به این سود٬ سود تقسیمی یا همان DPS گفته می شود.
نکات بسیار مهم در مورد DPS:
معمولا DPS کوچک تر از EPS است اما ممکن است که شرکت طبق سیاست های خود از سود های انباشته سال های گذشته بین سهام داران خود سود نقدی تقسیم کند که DPS محسوب می شود برای همین در بازار شاهد هستیم که شرکت هایی که EPS کمی داشتند و DPS زیادی پرداخت کردند و یا حتی شرکت هایی که سالی زیان ده را پشت سرگذاشته و ضرر کردند اما باز هم سود بین سهام داران خود تقسیم می کنند.
طبق قانون سازمان بورس شرکت ها ۸ ماه از روز مجمع عمومی شرکت فرصت دارند تا DPS مصوب در مجمع را به حساب سهام داران شرکت واریز کند.
DPS چگونه و به چه کسانی تعلق می گیرد؟
در گذشته سود سهام روز به روز برای سهام داران محاسبه می شد تا کسی که روزی خرید و فروش می کند سود روز هایی که سهام دار بوده را نیز کسب کند که مشکلات بسیار بسیار زیادی را به همراه داشت زیرا دوره مالی شرکت ها معمولا سالیانه است و طبیعتا برای تقسیم سود و رسیدگی به وضعیت صورت های سود زیان یک سال طول می کشد اما در طی سال و هر روز هزاران معامله صورت می گیرد و سهام داران تغییر می کنند. برای رفع این مشکل مصوب شد تا تنها و تنها افرادی که در روز مجمع سهام دار شرکت می باشند از DPS آن بهره ببرند یعنی ممکن است سال مالی شرکتی اسفند باشد اما مجمع آن در خرداد ماه برگزار شود اگر کسی در اردیبهشت سهام خریداری کند از سود سال مالی قبل بهره می برد و حتی ممکن است از سود انباشته سالیان قبل نیز به او پرداخت شود همچنین حتی اگر یک روز قبل از تاریخ برگزاری مجمع سهام خود را بفروشد ریالی از بابت سود نقدی DPS دریافت نمی کند.
همچنین در گذشته هر شرکت DPS مورد نظر را به حساب بانک های مختلفی واریز می کرد و سهام داران با مراجعه به شعبات بانک اعلام شده توسط شرکت در کدال DPS خود را بطور نقد دریافت می کردند اما با راه اندازی سامانه جدید سجام از این پس هر شخص یک حساب بانکی معرفی شده به سجام دارد و شرکت های بورسی DPS را از طریق سجام به حساب شخصی سهام داران واریز می کنند.
چگونه می توان EPS وDPS شرکت های بورسی را بدست آورد؟!
تحلیل گرهایی که می خواهند EPS شرکت ها را شخصا حساب کنند باید درآمد خالص شرکت را بر تعداد سهام های آن تقسیم کنند اما کسانی که می خواهند EPS و DPS را از صورت های ماالی پیدا کنند برای اینکار چند روش وجود دارد:
سایت مدیریت فناوری بورس:
در سایت مدیریت فناوری بورس یعنی tsetmc.com در صفحه هر نماد می توانید اطلاعات مربوط به EPS و DPS را در ۲ قسمت مشاهده کنید که در تصویر زیر مشخص شده است.
سایت کدال:
از طریق سایت کدال نیز به روش های مختلف می توان EPS و DPS شرکت ها را بدست آورد.
در روش اول به اطلاعیه های اطلاعات و صورت های مالی می رویم و مطابق تصویر زیر در بالای صفحه صورت سود و زیان شرکت را انتخاب می کنیم. سپس در انتهای صفحه درآمد هر سهم به صورتی که مشخض شده نمایش داده می شود.
در روش ۲ می توان گزارش مجامع عادی سالیانه را بررسی کرد که در انتهای آن EPS و DPS بصورتی که در تصویر زیر مشخص شده قابل مشاهده است.