هدف همه کسانی که وارد بازار سرمایه میشوند افزایش داراییهایشان است؛ به همین دلیل مفهوم ارزش برای سرمایهگذاران و فعالان این بازار اهمیت ویژهای دارد. یکی از مواردی که کاربرد زیادی برای سرمایهگذاران دارد، مفهوم «ارزش خالص دارایی» (Net Asset Value) است.
اما معنای این اصطلاح مالی چیست و چرا باید برای آن اهمیت قائل شویم؟ در حقیقت آشنایی با این مفهوم اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا ارزش خالص داراییها در واقع همان تغییرات ارزش داراییها در کنار سود تقسیمی آنهاست که بر بازده کل کسب شده از سبد داراییها تاثیرگذار است.
خرید واحدهای صندوق به معنی سهیم شدن در داراییهای صندوق است. ارزش این داراییها نیز با توجه به شرایط بازار دائماً تغییر میکند. برای مثال، بخشی از داراییهای صندوق که به سهام شرکتها اختصاص یافته، با نوسانات روزانه سهام، بالا و پایین میرود. علاوه بر این، سود سهام تقسیم شده توسط شرکتها نیز به منابع صندوق اضافه شده و ارزش داراییهای آن و به طبع آن ارزش واحدهای خریداری شده را افزایش میدهد.
بنابراین داراییهای هر صندوق روزانه ارزشگذاری میشود. اگر بدهیهای صندوق را که عموما شامل بدهی بابت خرید سهام به کارگزاریها و بدهی به ارکان صندوق میشود از آن کم کنیم، ارزش خالص داراییهای صندوق بدست میآید که با تقسیم آن بر تعداد واحدهای صندوق، میتوانیم ارزش خالص هر یک از واحدها یا NAV صندوق را بدست بیاوریم.
یادآوری میشود که ارزش خالص داراییهای هر صندوق در انتهای هر روز بر اساس قیمت پایانی داراییهای آن محاسبه و از طریق سایت اختصاصی صندوق اعلام میشود.
قیمت صدور و ابطال واحدها نیز براساس NAV تعیین شده و همسو با تغییرات آن نوسان میکند. در نهایت سود یا زیان هر سرمایهگذار از محل تغییر ارزش واحدهای صندوق مشخص میشود.
اگر ارزش صندوق را بر تعداد واحدهای آن تقسیم کنیم، عددی به دست میآید که اصطلاحاً به آن خالص ارزش داراییها یا NAV گفته میشود
برای مثال اگر ارزش روز داراییهای یک صندوق برابر با ۵۰ میلیارد تومان باشد و میزان بدهیهای آن نیز دو میلیارد تومان، ارزش خالص دارایی آن صندوق برابر با ۴۸میلیارد تومان خواهد بود.
در نهایت اگر این صندوق دارای ۴۰۰ هزار واحد باشد، ارزش خالص داراییهای هر واحد، برابر با ۱۲۰ هزار تومان است.
فراموش نکنید که NAV ملاکی برای ارزیابی کامل عملکرد یک صندوق سرمایهگذاری نیست و این کار باید با سنجش بازده و ریسک صندوق و مقایسه آن با شاخص بورس و دیگر صندوقهایی که ماهیت آنها مشابه صندوق مورد نظر است، صورت پذیرد تا منجر به یک تصمیم مناسب در انتخاب صندوق سرمایهگذاری مشترک شود.