در مطلب قبلی برایتان عنوان های
“بورس چیست” و “سهام
چیست” را تشریح کردیم، ما قصد داریم تا در ادامه این سلسله مطلب در این بخش
انواع شاخص و کاربرد های آن ها را برایتان تشریح کنیم با ما همراه باشید.
ابتدا بحث را با کلمه ی شاخص آغاز می کنیم که اصلا شاخص چیست.
برای درک بهتر موضوع را با
مثال آغاز میکنیم:
فرض
کنید که دانش‌آموز هستید و قصد دریافت کارنامه خود را دارید.
به محض گرفتن آن شروع به خواندن نمرات می کنید: ادبیات
۱۹ -ورزش ۲۰-دین و زندگی
۱۸
تا به اینجا همه چیز خوب پیش رفته و شما شاگرد زرنگ کلاس محسوب می شوید.
با این تفاسیر معدل سال سوم شما هم چیزی نزدیک به
نمره ۱۹ است و فوق العاده پیش رفته، اما ناگهان روند تغییر
می کند نمره درس های بعد خودشان را نشان میدهند:
ریاضی ۱۲ -فیزیک ۱۰
-شیمی
۱۴ و…
روند دیگر مثل قبل نیست و شما با شاگرد ممتاز شدن فاصله ی زیادی گرفته‌اید! حالا معدل
از ۱۹ به ۱۴ تغییر پیدا کرده.
بله معیار شاگرد زرنگ بودن به نمره ورزش خالی یا ریاضی خالی نیست.
بلکه معیار معدل کل شماست که حاصل از میانگین تمام دروس تان است.
شاخص بورس هم دقیقا مثل معدل است. معدلی از بازار بورس تا شما متوجه شوید اوضاع چگونه است.
با این نمره می توانید متوجه شوید اوضاع بورس نسبت به گذشته بهتر شده یا بدتر شده.
مثل دانش آموزی که معدلش ۱۶ است، شاید با این نمره پیشرفتش معلوم نباشد اما زمانی می فهمید رشد کرده که بدانید معدل گذشته‌اش ۱۴ بوده.
حتی برعکس این دانش آموز زمانی افت تحصیلی اش مشخص میشود که بدانید معدل گذشته او ۱۹ بوده و حالا ۵ نمره کمتر شده.
پس همان طور که پیشرفت و پسرفت یک دانش آموز با مقایسه معدل الان او با گذشته‌اش نتیجه میدهد مقایسه شاخص امروز با روزهای گذشته هم به این نتیجه میرسد.
حالا ابتدا به تعریف لغت شاخص بپردازیم که: شاخص یک معیار آماری است که تغییرات متغیرهای مورد نظر را در بازه های زمانی نشان می دهد.
اما شاخص بورس به معنای میزان عرضه و تقاضای تمامی سهم های موجود در بازار بورس است، که اگر در مجموع همه ی سهم ها خریدار از فروشنده بیشتر باشد، شاخص مثبت است.
و هرگاه در مجموع همه ی سهم ها فروشنده از خریدار بیشتر باشد، شاخص منفی خواهد بود.
در بازار بورس شاخص های زیادی توسط فعالان استفاده می شود و کاربرد دارند. این شاخص ها در تحلیل های بازار از گذشته تا آینده و پیش بینی روند ها به کمک ابزار های نموداری استفاده می شوند.
در بازار برای صنعت ها و دسته های مختلف شاخص های مختلفی داریم. برای مثال شاخص دارویی را برای صنعت دارو و شاخص رایانه را برای شرکت های فعال در زمینه رایانه در بورس کشورمان را داریم.
شاخص کل:
شاخص کل مشهورترین و مهم ترین شاخص بورس است. شاخص کل را بارها در اخبار شنیده اید که با آن وضعیت بازار های بورس را را تحلیل می کنند. در واقع وقتی در خبرگزاری های عمومی از رشد و افت شاخص صحبت می شود منظور همان شاخص کل است.
مثلاً اگر ایران خودرو امروز ۵%+ رشد کند همراه اول ۲ درصد پدرش پتروشیمی زاگرس قرص یک درصد شرکت پارس خزر حالا شاخص ث می شود عددی بر فرض ۱۲۸۰۰ حالا باید با روز گذشته مقایسه شود تا ببینیم چند درصد کاهش یا افزایش داشته
حالا شاخص کل چیست؟
شاخص کل نشان دهنده ی میانگین میزان تغییرات قیمت و سود سهام شرکت های فعال در بازار سرمایه است.
در شاخص کل تاثیر شرکت ها بر اساس بزرگی ( تعداد سهام ) و سرمایه آنها است و شرکت های بزرگی مثل “ایران خودرو” که تعداد سهام و معامله بیشتری دارند بسیار تاثیرگذار تر از شرکت های کوچکی هستند مانند سهم “بالبر”.
اگر بخواهیم مثال واضحت تری
بزنیم، شاخص مانند گرفتن معدل از یک دانشجو است که در آن از نمره ی درس های مختلفش
میانگین میگیرند و در نهایت آن را تقسیم بر تعداد درس ها و واحد های آن دانشجو
میکنند. پس ممکن است درس مهمی مثل ریاضی واحد و اهمیت بیشتری نسبت به درس تربیت
بدنی داشته باشد، به همین دلیل ضریب تاثیر واحد ریاضی برای معدل دانشجو 3 واحد و
برای تربیت بدنی 1 واحد است.
پس تاثیر نمره ی ریاضی روی معدل بیشتر از تربیت بدنی است چون ئاحد های بزرگتری
دارد، درست مثل تاثیر “ایران خودرو” (درس ریاضی) و “بالبر” (درس تربیت بدنی).
برای درک ساده تر شاخص کل می توان گفت اگر شما سهام تمامی شرکت های بازار را متناسب با وزن سرمایه ای هرشرکت در پرتفوی خود داشته باشید تغییر شاخص کل دقیقا میزان سود و ضرر شما را نشان می دهد.
برای مثال اگر شاخص کل نسبت به اول سال از ده هزار واحد به پانزده هزار واحد رسیده باشد میانگین سود شما 50 درصد خواهد بود.
البته این به این معنی نیست که تمام شرکت ها ۵۰% سود داشتند بلکه ممکن است شرکتی۱۰۰۰% سود داشته و شرکتی هم۵۰۰% ضرر داشته این شاخص میانگین قیمت و سود تمام شرکت های بورسی را نشان میدهد.
باید بگوییم که : شاخص کل ٬ میانگین تمام
بازار است.
مثل اینکه بگوییم معددل کل ، میانگین نمره ی تمام دروس است.
