دنیایی بدون واسطه را تصور کنید. دنیایی که مردم به صورت مستقیم و بدون اینکه نیاز باشد به یکدیگر اعتماد کنند، به مبادله دارایی‌ها، عقد قرارداد و استفاده از خدمات می‌پردازند. برنامه‌هایی غیرمتمرکز که هیچ‌گاه متوقف نمی‌شوند و هیچ‌کس نمی‌تواند در کار آن‌ها تداخل ایجاد کند. اتریوم اولین سیستمی بود که برای تحقق این آرمان پا به عرصه گذاشت.

در این پست با ارز دیجیتال و شبکه بزرگ اتریوم آشنا خواهید شد و به معرفی کیف پول‌ها و روش خرید آن خواهیم پرداخت.

وب‌سایت رسمی اتریوم آن را اینگونه تعریف می‌کند:

اتریوم یک پلتفرم غیرمتمرکز است که قراردادهای هوشمند را اجرا می‌کند: هیچ‌گونه احتمال از کارافتادگی، سانسور، تقلب یا دخالت افراد شخص ثالث برای برنامه‌هایی که روی اتریوم اجرا می‌شوند، وجود ندارد.

در ساده ترین جمله، اتریوم یک پلتفرم آزاد مبتنی بر فناوری بلاک چین است که توسعه دهندگان را قادر می سازد تا برنامه های غیرمتمرکز خود را روی آن پیاده سازی کنند. این برنامه‌ها تحت کنترل و نظارت هیچ سازمان و نهادی نخواهند بود و تراکنش‌ها و معاملات روی اتریوم به صورت کاملا مستقل از بانک‌ها یا نهادهای دیگر پولی انجام می‌شوند. ارز دیجیتال این شبکه هم اتر نام دارد و واحد اختصاری آن ETH است.

هر کسی قادر است با استفاده از اتریوم برنامه غیرمتمرکز خود را توسعه دهد. همچنین توسعه دهندگان می‌توانند بدون نیاز به ساخت بلاک چین جدید، با استفاده از اتریوم برای برنامه‌های خود ارز دیجیتال مستقل بسازند که به آن‌ها توکن می‌گویند. در واقع توکن، ارز برنامه‌های غیرمتمرکزی هستند که خودشان بلاک چین خصوصی ندارند و از بلاک چین های دیگر مثل اتریوم استفاده می‌کنند.
تا قبل از پیدایش اتریوم، برنامه‌نویسان بلاک چین برای ساخت ارز دیجیتال خود از ابتدا مجبور به ساخت یک بلاک چین جداگانه بودند اما امروزه بلاک چین اتریوم میزبان هزاران هزار توکن است.
تیم اتریوم دلیل ساخت این شبکه را اینگونه عنوان می‌کنند:
اتریوم ایجاد شد تا ما برای انجام کارهایمان به هیچ بانک، شرکت و نهاد دیگری به جز خودمان نیاز نداشته باشیم.
هدف اتریوم تبدیل شدن به یک کامپیوتر جهانی است. یک کامپیوتر برای همه کارها
تفاوت‌های بیت کوین و اتریوم
آیا اتریوم شبیه بیت کوین است؟ هم بله هم نه. اتریوم هم مانند بیت کوین می‌تواند به عنوان ارز دیجیتال دسته‌بندی شود، مورد معامله قرار بگیرد و آن را به عنوان روش پرداخت پذیرفت اما اتریوم تفاوت‌های زیادی با بیت کوین دارد.
مانند بیت کوین، اتریوم هم یک بلاک چین توزیع شده عمومی دارد. اگر چه تفاوت های فنی زیادی بین این دو وجود دارد اما مهمترین تفاوت، اهداف و قابلیت هاست.
در واقع بیت کوین برای اولین بار با هدف یک سیستم پرداخت جهانی، همتا به همتا و غیرمتمرکز خلق شد اما اتریوم به دنبال حذف تمرکز از تمام فرایندهاست.
در حالی که بلاک چین بیت کوین برای رهگیری مالکیت پول دیجیتال (بیت کوین) استفاده می‌شود، بلاک چین اتریوم برای اجرای کد برنامه‌های غیرمتمرکز طراحی شده است.
اتریوم هم مانند بیت کوین مبتنی بر الگوریتم اجماع اثبات کار یا همان ماینینگ (استخراج) بوده اما قرار است که سمت به اثبات سهام حرکت کند. در اثبات سهام، ماینینگ صورت نمی‌گیرد و افراد بر اساس میزان دارایی خود در شبکه، به تایید تراکنش‌های می‌پردازند و پاداش دریافت می‌کنند.
در حالی که تعداد واحدهای بیت کوین محدود به 21 میلیون واحد است برای اتریوم هنوز سقف مشخصی تعیین نشده است اما احتمالا در ادامه مسیر سقف تعداد کوین تعیین خواهد شد یا حداقل برای آن حد تولید سالانه در نظر گرفته می‌شود تا تورم آن کنترل شود. سرعت تراکنش‌های اتریوم به مراتب سریع‌تر از بیت کوین است و به مراتب کارمزد کمتری نسبت به بیت کوین دارد.
نمی‌توان به طور دقیق گفت که بیت کوین بهتر است یا اتریوم زیرا این دو شبکه اهداف یکسان ندارند و هر کدام کاربرد و ویژگی‌ منحصر به فرد خاص خودش را دارد.

مزایای پلتفرم‌های غیرمتمرکزی مانند اتریوم چیست؟
از آنجا که برنامه های غیرمتمرکز در بلاک چین اجرا می شوند، لذا از تمام ویژگی های بلاک چین نیز می توانند استفاده کنند.
غیر قابل تغییر بودن – واسطه ها و افراد ثالث نمی تواند هیچ تغییری در داده ها ایجاد کنند.
غیرقابل دستکاری و نفوذ – برنامه ها بر اساس اجماع شبکه فعالیت می کنند. بنابراین امکان سانسور، نفوذ به شبکه یا حذف داده ها نیست.
امن – بدون نهاد مرکزی و تضمین شده توسط رمزنگاری.
همیشه فعال – برنامه‌های غیرمتمرکز هرگز متوقف نمی شوند و هیچ کس قادر به جلوگیری از فعالیت آن ها نیست.
هر خدمت متمرکزی می تواند توسط اتریوم غیرمتمرکز شود. خدمات بزرگی مثل پرداخت ها، بیمه،‌ رای گیری و بسیاری از خدماتی که اکنون توسط واسطه ها انجام می شوند، با بلاک چین غیرمتمرکز خواهند شد.
با استفاده از پلتفرم‌هایی مانند اتریوم، شرکت‌ها و خدمات گوناگون می‌توانند اعتمادسازی در کار خود را به حداکثر برسانند و به کسب و کار خود اعتبار ببخشند. در دنیایی که داده‌ها بسیار ارزشمند هستند، تمرکززدایی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود
قرارداد هوشمند (smart contract) اتریوم چیست؟
ابتدا باید بدانیم یک قرارداد عادی چیست؟
یک قرارداد عادی، توافقی بین دو یا چند شخص است که آن‌ها را به چیزی در آینده متعهد می‌سازد. مثلاً محمد برای استفاده از خانه علی هر ماه به او مبلغی پرداخت می‌کند، که به آن اجاره می‌گویند. یا رضا تضمین می‌کند که در ازای گرفتن مبلغی پول، خسارت‌های احتمالی ماشین سعید در تصادفات را پرداخت کند که به آن بیمه هم می‌گویند.

آنچه که باعث تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند می‌شود این است که کدهای کامپیوتری مشکل نیاز به اعتماد را برطرف می‌کنند. به عنوان مثال علی قرارداد بیمه‌ای با شرکت بیمه تنظیم می‌کند که طی آن مبلغ ۵۰۰ دلار به بیمه پرداخت کند و بیمه هم خسارت‌های احتمالی ماشینش را طی یک سال آینده را تضمین کند.
حالا اگر این قرارداد هوشمند باشد، کدها به صورت خودکار شرایط را بررسی می‌کنند مثلاً: آیا علی حق بیمه خود را پرداخت کرده؟ آیا خسارت ماشین علی ثبت شده؟
و در صورت وجود هر کدام از شرایط تصمیم دیگری به صورت خودکار اتخاذ می‌شود; مثلاً قرارداد را لغو یا ادامه می‌دهد.
ویژگی اصلی یک قرارداد هوشمند، اجرای بدون نیاز به اعتماد آن است. شما به افراد شخص ثالث برای اجرای شرایط مختلف یک قرارداد نیازی ندارید. به جای متکی بودن به افرادی که عمدی یا غیرعمدی می‌توانند دچار اشتباه شوند، یک قرارداد هوشمند آنچه را که برایش برنامه‌ریزی شده، کاملاً دقیق و در زمان مناسب اجرا می‌کند.

یک مثال عالی برای درک بهتر

برای درک بهتر می توان اینگونه آن ها را توصیف کرد: آن ها مانند دستگاه های فروش خودکار فعالیت می کنند. وقتی شما قصد خرید یک نوشابه با استفاده از این دستگاه ها را دارید، پول را به دستگاه وارد می کنید و دستگاه به صورت خودکار پول شما را پردازش می کند و نوشابه را تحویل می دهد.

جدا از مسائل فنی، قرارداد های هوشمند هم تقریبا مانند دستگاه های فوق‌الذکر کار می کنند. بدون نیاز به افراد یا سازمان های واسطه فرایند پرداخت یا اجرای یک قرارداد را پردازش می کنند و در صورت صحیح بودن مفاد قرارداد مشخص شده، فعالیت را انجام می دهند.

آن ها تنها دستورالعمل هایی را که به آن ها داده شده را به طور خودکار اجرا می کنند.

در ابتدا، دارایی ها و شرایط قرارداد، کد گذاری می شوند و در بلاک بلاک چین قرار می گیرند. این قرارداد بین نود های پلتفرم توزیع و چندین بار کپی شده است. بعد از پردازش انجام شد، قرارداد مطابق با شرایط مشخص شده اجرا می شود.

شاید بگویید که هوشمند سازی فرایند ها خیلی وقت است که انجام می‌شود اما تفاوت فرایند قرارداد های هوشمند با فرایند های معمولی در اینترنت، غیرمتمرکز بودن و عدم بازگشت آن است.

مثلا تراکنش های بانکی به صورت هوشمند انجام می گیرند اما مثلا بانک مرکزی میتواند از انجام یک تراکنش جلوگیری کنید. در قرارداد های هوشمند شخص یا نهادی قادر به کنترل یک قرارداد نیست و وقتی مفاد یک قرارداد صحیح باشد، این قرارداد به صورت کاملا خودکار اجرا می شود.

در حالی که تمام بلاک چین ها توانایی پردازش کد را دارند، بیشتر آن ها به شدت محدود هستند. اما بلاک چین اتریوم متفاوت است. اتریوم به جای ارائه مجموعه ای از عملیات های محدود، به توسعه دهندگان اجازه اجرای نرم افزارهای خودکار را روی بلاک چین خود می دهد. بلاک چین اتریوم برای همه کسانی که بتوانند برنامه غیرمتمرکزی ارائه دهند، قابل استفاده است.